Franciszek STAROWIEYSKI (1930-2009), Owady

Franciszek Starowieyski urodził się 8 lipca 1930 roku w Bratkówce na Podkarpaciu. Zmarł 23 lutego 2009 roku w Warszawie. Jest uważany za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli „Polskiej Szkoły Plakatu”. W latach 1949-1952 studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowniach Wojciecha Weissa i Adama Marczyńskiego. Następnie kontynuował naukę w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowni Michała Byliny. Dyplom uzyskał w 1955 roku. W latach 1975-1975 Franciszek Starowieyski przebywał w Stanach Zjednoczonych dzięki uzyskanemu stypendium Fundacji Kościuszkowskiej. Od połowy lat 80. działał jako pedagog, prowadził zajęcia w Hochshule der Knute w Berlinie Zachodnim. Od 1993 roku wykładał w Europejskiej Akademii Sztuki w Warszawie.

Franciszek Starowieyski zajmował się malarstwem, rysunkiem, sztuką plakatu i ilustracji oraz scenografii. Jego twórczość łączona jest z europejskim nurtem symbolizmu i surrealizmu. W pracach artysty widoczne są wpływy estetyki baroku oraz wyraźne zainteresowanie anatomią człowieka.

Motywem przewodnim sztuki Franciszka Starowieyskiego był anonimowy, zmysłowy akt kobiecy o rubensowskich kształtach, przedstawiany w zhybrydyzowanych (w wizerunkach kobiet stałym elementem towarzyszącym jest motyw ptasiej głowy), niekiedy „mechanicznych” formach, budzących niepokój i strach, kojarzących się z zagrożeniem, vanitas i rozkładem. Artysta tworzył pod pseudonimem Jan Byk. Swoje dzieła datował używając pewnej gry znaczeń – każde umieszczał 300 lat wstecz, dając wyraz swojego upodobania dla sztuki i ducha baroku.